Corona-regulatie: angst

En dan ineens is het zover… het voelt als een spannende film waar ik in zit. Ik lees net dat de Bijenkorf haar deuren sluit. Wie had dat voor mogelijk gehouden? Als ik een beetje kuch in de telefonische consulten, dan reageren ouders daar al geschokt op. Je kunt het niet zien dat virus, maar het is er wel. Alle zekerheden in het leven waarvan we dachten dat we daar controle over hadden, zijn ineens zo zeker niet meer. Het werk wat je doet, je pensioen, de economie en dat de bijenkorf elke dag open is. Het is zo klein dat virus, je kunt het niet zien of horen en toch storten veel ”zekerheden” in ons leven ervan in. Corona is everywhere.

Ik schrijf elke dag een blogje over hetgeen waar ik in gespecialiseerd ben: emotieregulatie. Een beetje psycho-educatie op afstand, voor wie het fijn vindt mee te lezen. Vandaag gaat het over angst. Hoe ga je met gevoelens van angst om, in deze situatie? Hoe kunnen we als ouders onze kinderen een beetje helpen hiermee om te gaan en vooral hoe helpen we onszelf met de onrust die in ons allemaal een plekje vindt?

Gisteren zag ik kinderen met het mooie weer met elkaar spelen in de voetbalkooi en buiten in speeltuinen. Geen spoortje angst. Jonge kinderen hebben nog niet zo’n tijdverwachting en overzien ook grote gevolgen niet zo snel. Zij zijn meer impulsgericht: ik wil die bal die over straat rolt, dus loop ik zonder omkijken over straat, niet kijkend naar eventuele auto’s die aan komen rijden en een gevaar kunnen vormen. Vanaf een jaar of 9 worden kinderen zich meer bewust van de realiteit en deze groep kinderen gaat zich, net als wij volwassenen, in toenemende mate realiseren dat er nu best iets ergs aan de hand is. Ze kijken mee met het journaal, ze stellen vragen..vragen waar wij vaak ook geen antwoord op hebben. Die vragen komen dan ook vaak nog eens op lastige momenten, momenten in de avond of nacht, momenten dat we zelf eventjes met andere dingen bezig zijn, moe zijn of naar het journaal willen kijken. Dat vraagt veel van ouders. Je zit met je eigen gevoelens van angst en onzekerheid en je krijgt die van je kind erbij. Hoe doe je dat?

Angst of stressregulatie is in een ouder-kindrelatie een kwestie van interactie en samenwerking. Een kind is namelijk nog volledig afhankelijk van zijn ouders en kan zichzelf nog niet in leven houden. Als de ouder in paniek raakt, dan heeft dat effecten op het kind: het drukt zijn eigen gevoelens van angst weg ten behoeve van de ouder, of het raakt volledig in paniek of ontploft van gevoel (de oorspronkelijke angst, en de angst voor de angst van de ouder). Vaak ziet dat laatste er boos uit, maar geloof me: het is een ontploffing van heftige gevoelens. Zelf als ouder in paniek raken van de gebeurtenissen heeft dus een averechts effect. Hoe dan wel?

Tip

Mijn tip is dus: zorg goed voor jezelf. Slaap en rust genoeg, eet gezond. Als je fysieke lichaam sterk is, kun je uitdagingen beter aan. Zorg ervoor dat je je eigen angsten deelt met andere volwassenen, zodat je je daar een beetje gesteund door kunt voelen. Als je kind of jullie samen naar het nieuws kijken en zien hoe erg het allemaal is, praat er dan over. Niet over de technische zaken, maar wat dat doet met je gevoel. Erkenning is een van de belangrijkste helpende elementen in de emotie-of stressregulatie. Luister naar de angsten van je kind, geef aan dat je het ziet aan ze, dat de angst begrijpelijk is, vraag waar het kind die angst voelt in het lijf en vertel dat je zelf ook wel eens dat gevoel hebt. Met de erkenning van het gevoel (het mag er zijn) spiegel je als het ware het gevoel van het kind, maar op een rustige manier. En daarmee maak je het al een beetje kleiner en hanteerbaarder voor het kind.

Premier Rutte was wat dat betreft een prachtig voorbeeld van een goede vader: in zijn toespraak toont hij medeleven en verwoordde de gevoelens van ons als volk zo goed mogelijk. Het gevoel dat we in een achtbaan zitten, de zorgen die we allemaal hebben, de vragen waarmee we zitten, de onzekerheid.

En vervolgens geeft hij ons een beetje houvast: de kennis van de  deskundigen. Ergens geeft dat een beetje geruststelling. En dat het niet makkelijk zal zijn en dat er geen eenvoudige weg uit deze situatie zal zijn, dat we het met z’n allen moeten klaren en wat we dan moeten doen.

En zo doe je dat: reguleren van angst: niet ontkennen dat het vreselijk akelig is, maar zelf rustig blijven, tijd nemen tussen de woorden en proberen de gevoelens van de ander te vangen en te benoemen. Dat we doen wat we kunnen en dat we het samen doen. En dat er mensen zijn die weten wat we moeten doen en dat we daarnaar moeten luisteren.

Alleen kalmte kan ons redden.. een waarheid als een koe in deze situatie. En kalm worden we van positieve gevoelens: de wereld draait door, maar het leven gaat ook door. De bloesem bloeit, het gras groeit, de vogeltjes zingen hun lied, de supermarkten worden aangevuld en we doen het met elkaar. Adem in en Adem uit en zie de glimlach van het kind dat speelt en zich gelukkig nog geen zorgen kan maken over de dag van morgen. Ook mijn Sterre van 18 jaar (zij heeft het syndroom van Down) heeft dat vooruitzicht op de toekomst niet. Elke dag geniet zij van een eitje bij het ontbijt en alle vrije tijd die er is: ‘’Gezellig he mam?’’ Ik kan met 1000 bezwaren komen op dit moment, maar ja, in dit moment is het ook gezellig. Moet ik haar overtuigen dat het allemaal best erg is op dit moment en dat ze niet voor niets thuis zit? Ik laat haar, zoals het jonge spelende kind in haar genot van dit moment. En gek genoeg: daar zit ook dan ook zowaar een beetje geluk voor mij in een klein hoekje verstopt.

Zorg goed voor elkaar en voor jezelf!